Tuesday, December 11, 2012

Туркийг тойрсон аялал - төгсгөл

Day 11.
Перг эртний хот, Анталья
Аялалд гарсаар арваннэг дэх өдрийнхөө өглөө бид уг нь энэ өдрийг далайн эрэг дээр наранд шарж өнгөрүүлэх төлөвлөгөөтэй байсан боловч тэнгэр жоохон бүрхэг байсан тул далайн эрэг явахын оронд Перг эртний хотыг үзэхээр шийдлээ. Пергийг үзэх төлөвлөгөө байгаагүй боловч Анталья музэйд үзсэн үзмэрүүдийн ихэнхи нь Пергээс олдсон гэсэн хаягтай байсан тул энэхүү газрыг өөрийн эрхгүй сонирхсон юм. Перг нь Анталья хотоос арван хэдхэн км зайд байдаг бөгөөд отогараас бараг 30 мин тутамд жижиг оврын автобус явдаг тул явж очиход амархан газар байна билээ. Перг хот нь бараг МЭӨ 1000-аад оны үед байгуулагдсан, олон зууны туршид олон соёл иргэншлийн нүүр үзэж ирсэн түүхийн баялаг дурсгалтай хот юм байна гэж ойлгосон.  Hellenistic үед хамгийн баян, хамгийн гоё хотуудын нэг байсан гэнээ. Эндээс олдсон баримал, хөшөө дурсгалуудыг харвал аргачгүй л гэж хэлэхээр юм байна лээ.

Перг хотын стадиум

Пергэд ирээд автобуснаас буугаад алхаж байхад хамгийн эхлээд эртний анфитеатр тааралдана. Гэхдээ тэр нь засвартай гээд хаалттай байсан. Дараа нь жоохон алхаад эртний стадиумтай тааралдана. Стадиумаар дайраад Пергийнхээ төв рүү ордог юм билээ. Перг хотын хаалга нь хоёр том цамхагтай. Цамхагууд нь оройгоосоо нурчихсан хэрнээ сүрлэг харагддаг юм билээ.
Перг хотын хаалганы цамхаг
Энэ хотын барилга байгууламжууд орчин үеийнхээс дутахгүй төгс шийдэлтэй байжээ. Шалнаасаа халдаг халуун усны газар гэх мэт. Шалны доогуур нь олон хонгил байх нь тэр үеийн халаалтын систем нь байсан бололтой. Энгийн xүний нүдээр би тэгж харав, инженер xүн бол өөр нүдээр харах байсан байхалдаа хэхэх. Тэгээд тэр халуун усны газар нь жишээ нь гэхэд уурын өрөө, халуун өрөө, сэрүүн өрөө гээл хэд хэдэн дамжлагатай өрөөнүүд байх юм билээ.

Перг хотын баганатай гудамж
Баганатай гудамж, өргөн чөлөөнүүд нь энэ хотын нэрийн хуудас болсон гэхэд болно. Олон жилийн өмнө Эфэс эртний хотыг үзэж байхдаа тэндxийн баганатай өргөн чөлөөгөөр явж байхдаа их л сэтгэл хөдөлж байж билээ. Пергийн баганатай өргөн чөлөө Эфэсийнхээс арай гоё юм шиг санагдсан. Эфэс тэхдээ нөгөө алдартай номын сан энэ тэрээрээ хамаагүй өөр лдө. Энэ удаагийн аялал уг нь Эфэсээр дайрах байсан боловч бид хоёр далайн эрэгтт өнжих хугацаагаа жоохон нэмэх гээд Измир орох аялалаасаа татгалзсан. Тэгээд ч Пергийн баганатай гудамжийг үзсэнийхээ дараа Эфэс заавал явах шаардлагагүй гэж тохиролцсон лдо хэхэ. Пергээр зугаалж дуусаад буцаж Анталья ороод, тэндээс Фэтхиеэ хот орох автобусанд суусан. Фэтхиеэ хот руу 150км, 3.5 цаг явсан.
Антальягаас Фэтхиеэ орох зам дагуу тосгон
 Фэтхиеэд орой 8 цагийн үед очсон. Тэнд биднийг тосч авсан найз маань тэндхийн хамгийн алдартай загасны заx орж биднийг дайлав. Загасны зах гэдэг газар нь голдоо түүхий загас зардаг лангуунуудтай, эргэн тойронд нь гуанз ресторантай. Тэгээд загас зарж байгаа xүмүүсээс загасаа өөрсдөө сонгоод, ресторанд өгч шаруулаад иддэг юм байна.

Фэтхиеэгийн загасны зах
Фэтхиеэ хот Туркийн аялал жуулчлалын төвүүдийн нэг хэрнээ 10-р сарын эхээр очиход хөл хөдөлгөөн харьцангуй татарсан байдаг юм билээ. Ямартаа ч хотын төв нь оройдоо хүн амгүй юм шиг л эл хуль байсан.

Шөнийн Фэтхиеэ хот
Тэргэл сартай шөнө байсан тул шөнийн Фэтхиеэ хотыг сонирхож шөнийн зугаалга хийсэн. Хотын хажуугийн уулан дээрээс дарвуулт завьнуудын зогсоол маш гоё харагдаж байсан.

Hisaronu, Fethiye
Бид нар Фэтхиеэ хотыг тойрч жоохон зугаалж байгаад Хисарөйнү гээд шөнийн цэнгээний баар савнууд байдаг газар руу нь явав. Тэр газар Турк гэж хэлэхээргүй өөр газар байсан. Туркээс огт өөр улсад явж байгаам шиг санагдсан. Тэнд байгаа хүмүүс нь дан гадаадууд, бүх хүмүүс англиар яриад Туркийн зүүн хэсгээр явж явж ирсэн бидний хувьд их сонирхолтой санагдаж байлаа.

Day 12.

Сөнөсөн тэнгисд тавтай морил
Энэ өдрийг Сөнөсөн тэнгисийн эрэг дээр өнгөрүүлэхээр эртлэн гарч явлаа. Сөнөсөн тэнгис гэгч энэ газар нэрнээсээ ч тэрүү, цаанаасаа л нэг тийм өвөрмөц санагдаад би хувьдаа хэдэн жил Туркэд амьдрахдаа очиж үзэхийг хамгийн  ихээр xүсч байсан газар билээ. Далайн ус ийм тунгалаг, тогтуун, цэвэрхэн байсан өөр эрэг дээр очиж үзэж байсангүй.

Сөнөсөн тэнгисийн эрэг
Сөнөсөн тэнгис нь Фэтхиеэ хотоосоо хэдэн км зайтай байдаг юм билээ. Тийшээгээ мөн минибусаар яваад хүрч болно. Далайн эрэг дээр очихоосоо өмнө эргийг дээрээс хардаг уул руу гарч энэ гайхалтай дүр зургийг харлаа. Сөнөсөн тэнгисийн эрэг нь Газар дундын тэнгисийн хамгийн их зураг нь авагдсан эргүүдийн нэгд ордог юм байна. Ийм гайхалтай дүр зургийг харахаар диваажин гэж байдаг бол ийм л байдаг байх гэдэг бодол төрж байх шиг.

Сөнөсөн тэнгисийн эрэг
Сөнөсөн тэнгисийн эрэг нь Blue Flag beach  зэрэглэлд ордог.  Blue Flag beach гэдэг нь байгаль орчин, усны чанар талаасаа дээд зэргийн стандарт хангасан далайн эрэгт олгодог сэртификат юм байна.
Paraglyding over Blue Lagoon
Сөнөсөн тэнгисийн өөр нэг алдартай зүйл нь параглаядинг буюу шүхрээр үсрэх юм. Далайн эрэг дээр хэвтэж байхад хажуугийн уулын оройгоос үсэрсэн шүxэртэй хүмүүс дээрээс бууж ирж байх жишээтэй. Зарим нэг шүхэр нь мотор шиг юмтай юм. Доошоогоо газар луу дөхөж ирснээ тэрийгээ муухай дуугаргаад буцаад хөөрөөд явчихдаг юм билээ ккк.

Сөнөсөн тэнгисийн эрэг дээр ингэсгээд нарлаж байлаа кк
Далайн эрэг нь бөөрөнхий бөлцгөр хайрган чулуун эрэг бөгөөд ус нь л ёстой гоё цэвэрхэн, ногоон, цэнхэр, тунгалаг байсан. Өмнө нь Антальягийн Коняаалти бийч дээр очиход далайн давалгаа ихтэй мөн ус нь хогтой байсан тул энд ус нь ийм цэвэрхэн байхыг үзээд гайхаж байлаа. Аргагүй л Туркийн хамгийн цэвэрхэн эрэг юм.

Хамгийн гайхалтай нар жаргах агшин
Бид хоёр бүтэн өдөржин далайн эрэг дээр өнжсөн. Усанд орж тоглож байгаад ядрахаараа гарч ирж эрэг дээр наранд шарж хэвтээд, эргэж усанд тоглоод гэх мэт өдрийг сайхан жаргаж өнгөрүүлсэн. Орой нар мандахын хэрд усны мандал гайхалтай гоё өнгөөр солонгорч харагдах юм билээ. Нар далайн мандал руу дөхөж доошлох тусам улам улаан, улам тодорч харагдах юм билээ. Яг тэр үед усан дээр хөвж өнгөрсөн нэг дарвуулт завь энэ дүр зурагт бүр утга учир нэмэх шиг болсон. Үнэхээр сэтгэл догдлуулсан гоё агшин байсан. Аймаар том, бөөрөнхий, улаан нар доошилсоор байгаад далайн ус руу шингээд орчихсон. Энэ агшинг бичиж авсан бичлэгээ дараа нь сонссон чинь "Эймээр гоё, эймээр гоё" гээл дуу алдаад байсан байна лээ хэхэ. Нөгөө үгээр xэлж, үзгээр дүрсэлж баршгүй агшин гэгч л тэр байсан байгаа юм.

Day 13.

Фэтхиеэгээс хөдлөөд дараагийн зогсоол Дэнизли хотын Памуккалэ байв. Дэнизли руу 200км, 5 цаг явж хүрсэн. Энэ хоорондох зам олон өндөр уулыг дамжиж, тойрч, давж эсвэл ороож явдаг ёстой төвөгтэй зам байв.

Denizli орох замд, уулан дээрээс үүл харагдаж байна
Өндөр уул, давааны бараа хараагүй говийн хүүхэд миний хувьд энэ бол нэлээд аймшигтай зам санагдсан. Xарин хамт явсан найзад маань хүүхдийн тоглоом шиг л санагдсан гэсэн. Тэдний нутагт өндөр уул даваа их байдаг гэсэн лдэ. Жоохон огцом уруудах, эсвэл хажуу тийшээ хазайхад би дотроо айж л явлаа. Тэглээ гээд яахав дээ ямар уулын орой дээр автобуснаасаа буугаад гүйлтэй биш дээ, гүрийсэн хэхэ. Дэнизли хот ороод тэндээс Памуккалэ орох минибусд суугаад цаг гаран яваад өдрийн 2 цагийн үед зорьсон газартаа хүрсэн.

Памуккалэ травэртин
Туркээр  Pamukkale буюу Монголоор "хөвөн цайз" гэсэн утгатай энэ газар нь холоос харахад мөс юм шиг харагддаг тэгсэн хэрнээ мөс биш тийм сонин газар юм. Памуккалэ нь шохойн чулуун тавцангуудаас бүрдэх бөгөөд үечилж тогтсон тавцангууд дээр жижиг усан цүнхээлүүд тогтсон байна. Вики ахын тайлбарласнаар бол кальци карбонаттай ус ил гарч ирэхээр карбон диоксид ууршаад кальци карбонат тунаж үлдээд, он удаан жилийн явцад травэртин гээд байгаа шохойн чулуун тавцангуудыг үүсгэсэн гэж байна.
Pamukkale, Denizli
Тавцангууд дээр тогтсон усан бассэйнүүд нь бүлээхэн устай бөгөөд рашаан гэж тооцогддог тул энэ усанд орох уг нь их сайн юм гэсэн. Улмаа бид хоёр усанд орж ид шидийг амсаагүйлдэ, яагаад гэхээр бид хоёр оройдоо Бурса явах ёстой байсан юм. Памуккалэг Хэраполис эртний хоттой нь үзэж дуусгахад 4 цагийн зай байсан хэрэг.

Памуккалэ болон Хэраполисыг 1988 оноос Дэлхийн Соёлын өвд бүртгэж, хамгаалалтандаа авчээ. Памуккалэ травэртин дээгүүр явахдаа гутлаа тайлж, хөл нүцгэн явах ёстой. Тэхдээ хөл нүцгэн явахаар чулуулаг нь хөлөнд массаж хийж байгаа юм шиг гоё мэдрэмж төрүүлдэг. Дороос нь дээш өгсөж явсаар байгаад дээр нь гарахад Хэраполис хот руугаа гарч ирдэг.

Эртний театр
Hierapolis нь МЭӨ 2-р  зууны эxэн үед халуун рашаан маягаар байгуулагдаад эмчилгээний зориулалтаар хэрэглэгддэг байж байгаад МЭ 200-аад оны үеэс жинхэнэ хот болж өргөжин тэлсэн аж. Энэ хугацаанд Ромын халуун усны газар, гимнази, хэд хэдэн сүм, баганатай гудамж, усан оргилуур гэх мэт байгууламжууд баригдсан. Хамгийн үзүүштэй зүйл болох эртний театр нь МЭ60 оны үед байгуулагдсан. Жижигхэн, огцом өгссөн суудалтай энэ театр яагаад ч юм надад хамгийн их таалагдсан.
Хэраполис эртний хотод дүрсгүйтэж байна ккк
Эртний театрын хаалга нь дээд талдаа байдаг болохоор тийшээ хүрэх гэж нэлээд авирсан шүү. Дээрээс нь аймаар халуун өдөр байж таараад, хоёулаа усгүй ангаж үхэх гэж байгаа хоёр амьтан гарч очоод ус хайж гарсан. Уг нь иймэрхүү эртний газруудад чэшмэ буюу ундны усны оргилуурууд байдаг байхгүй юу. Гэтэл юу боллоо ч гэж уулын орой дээр тэр нь байх вэ. Ус зарах түц мүц ч байхгүй тул арга ядаад тэнд байсан хамгаалагчаас нь ус хаанаас олж болохыг асуутал тэр өөрийнхөө уснаас ууж болно гэв. Цангаж яваа хүнд ус өгөх шиг их буян байдаггүй юм гэнэ билээ. Тэр хамгаалагч ах их буян болсон.

Colonnade in Hierapolis ancient city
Театрыг үзчихээд доошоо уруудаад гимнази, оршуулгын газар, баганатай гудамж гэх мэт газруудыг үзэхээр явлаа. Нэг талаараа эртний байгууламжууд нь эгнээд, нөгөө талаар нь чулуун жим засаад, цэцгэн мандал тарьчихсан тул эрт эдүүгээгийн байгууламжууд хослоод их л өвөрмөц дүр зургийг буулгаж байна лээ.

Sunset from Pamukkale travertines
Дөрвөн цагийн дотор үзээд амжчихна гэж бодож байсан газар маань яваад яваад дуусдаггүй нэг мэдсэн нар жаргаж байлаа. Памуккалэгээс харахад тэртээ уулын цаагуур далд орж байгаа нар бас л өөрийн гэсэн онцлогтойгоор жаргаж байна билээ. Бид хоёр нар жаргах агшинг харчихаад автобусаднаа амжихийн тулд травэртинаа уруудаад гүйж өгсөн. Памуккалэд ирсэн хүн үндэсний хоол болох гөзлэмэ идэхгүй явж болохгүй тул яарч гүйж байж бас зам суурт зогсоод гөзлэмэ хийлгэж аваад байгаамаа. Монголчилбол маш нимгэн бин хайрч байгаад дотор нь бал, шоколад, төмс, бяслаг, мах гэх мэтийг хийж хуйлаад дахиад хайрах юмуу даа. Гэртээ туршиж үзэхэд амархан л юм шиг байна лэ.

За ингээд адал явдалт нэг өдөр дуусч орой 8 цагаас бид Бурса орох автобусандаа суусан байлаа. Бурса хот руу 430км, 9 цаг явах бөгөөд замдаа Измир хотоор дайрдгийг нь мэдээгүй байсан болохоор шөнө нэг сэрсэн чин Измирийн отогар дээр ирсэн байхад нь гайхсан шүү.

Day 14.

Бурса орно гэдэг маань Стамбул руу нэлээн дөхөж байна гэсэн үг. Бурсад манай оюутны ангийн хүүхэд байдаг ба манайхаар заавал дайрч гараарай гэж урьсан тул хэрэг болгож тийшээ зорьсон юм. Өглөө 5 цагт отогараас биднийг тосч авсан. Найзынхаа гэрт очоод замын ядаргаа гаргаж хэдэн цаг унтаж авлаа. Найз маань энэ өдрийг бидэнтэй өнгөрүүлэх гээд ажлаасаа чөлөө авсан байсан тул унтаад босоход жинхэнэ утгаар нь турк өглөөний цай бэлдэж өгсөн.

Бурсагийн гудамж
Бурса хот Стамбултай ойрхон тул өвлийн улиралд Улудаг ууланд цанаар гулгах гэж оюутан байхдаа хэд хэдэн удаа ирж байлаа. Бурсад Улужами гээд нэг том сүм байдаг. Бас нэлээд шашинлаг газар гэж хэлж болно. Шашны их том том хүмүүс эндээс төрсөн, энд амьдарч байсан юм гэсэн.
Kozahan
Бид нар гадуур гарч худалдааны төв болон Козахан гэдэг газар руу явав. Энэ нь Стамбулын  -н жижигрүүлсэн хувилбар шиг юм билээ. Турк үндэсний эдлэл, бэлэг дурсгал, Бурсагийн алдартай гар, нүүр, банны алчуур, торгон алчуур гэх мэтийг авч болно.

Kozahan tea garden
Надад машид таалагдсан газар бол Козаханы цайны цэцэрлэг байлаа. Козаханы дотор задгай талбайд баахан сандал, ширээ тавиад цайны газар хийчихсэн. Дэлгүүрүүдээр хэсч ядраад түр сууж цай ууж, алжаал тайлаад явахад зориулсан. Мөн зүгээр тааваараа найз нөxөдтэйгээ уулзаж суухад ч тохиромжтой тун аятайхан газар байна лэ. Козаханы хоёр давхараас харахад дэлгэж зоосон өнгө өнгийн шүхэр л харагддаг.

Bursa silk
Бурса хот текстилээрээ алдартай ба эндхийн гар, нүүрийн алчуур, торгон алчуур хоёр алдартай. Жинхэнэ торго энд үйлдвэрлэдэг гэсэн. Торгоны авгалдай хүртэл тавьчихсан байна лэ ккк. Козаханыг хэсч дуусгасныхаа дараа Бурса искэндэр идээд, Ботаник паркаар жаахан зугаалж байгаад орой болсон доо. Орой 8 цагаас Бурсагаас Яалова хүртэл автобусанд суугаад, Яаловагаас Стамбул хүртэл "deniz otobusu" буюу далайн автобусаар явсан. Манай найз "Ингээд та илжигнээс бусад бүх төрлийн тээврийн хэрэгсэлд сууж үзлээ дээ" гэж хэлсэн хэхэ.

Бурсагаас Яаловагаар дайраад Стамбул ирэхэд 2хон л цагийн аялал болдог юм билээ. Биднийг орой 10 цагт Стамбулд буухад бага зэрэг бороо шивэрсэн тун сайхан үдэш угтсан. Ингээд 14 хоногийн аялал маань дууссан гэдэгт итгэж чадалгүй, цүнх дүүрэн бэлэг дурсгал, аппарат дүүрэн зураг, сэтгэл дүүрэн дурсамжтайгаар л буцаж ирсэн дээ.

------
Дараагийн дугаарт Стамбул хотын талаар жичид нь бичих болно ;)

3 comments:

Unknown said...

Туркээр аялуулсанд баяраллаа. Хамт аялсан мэт сэтгэгдэл төрөхөөр сайхан бичсэн байна маш их таалагдлаа.

Баясаа said...

Сайхан сэтгэлд хүрэхээр бичжээ. Ер нь бараг Турк үзсэн юм шиг л боллоо... :-) Танай найз дутуу хэлжээ, шүхэр бас тээврийн хэрэгсэлд харьяалагддаг. Та 2 параглайдар гэдэг уулын шүхрээр буусан бол...хэ хэ Бусад шүхрийн төрлүүдийг бодвол хамгийн эрсдэл багатай нь... Дараагийн нийтлэлийг тань хүлээж байгаа шүү. Баярлалаа, Амжилт хүсье.

Sunny said...

Сөнөсөн тэнгис биш Газар дундын тэнгисийн эрэг байна шдээ.
Сөнөсөн тэнгис буюу DEAD SEA чинь Израйль, Иорданы хил дээр байдаг жижигхэн нуур шүү дээ. Андуураад байх шиг байна. Сөнөсөн тэнгисд 2 хоноходл 1000$ байх жишээтэй.