Динозаврын мөр болон чулуужсан яс

Говь нутаг минь үнэхээр өргөн уудам, баян чинээлэг юмаа. Дэлхийд томоохон тооцогдох нүүрс, зэс-алтны ордоос гадна түүх соёл, археологийн үнэт олдворуудаар баян юм. Би саяхан болтол Говьд динозаврын мөр болон чулуужсан яс олдворууд олдсоныг мэдэхгүй л явлаа. Сонирхолтой нь тэр динозаврын мөртэй газар нь манай ахын нутагладаг газраас 25 орчим км-т, динозаврын чулуужсан яс 6-7 км-т л байдаг юм байна.

Эдгээр динозаврын мөр нь шаварлаг хөрсөн дээр тогтож үлдсэн бололтойм. Гэхдээ л хэн мэдлээ хэдэн сая жилийн өмнө энэ газар нутаг дээр алхалж явсан гэхээр л сонин сэтгэгдэл төрөх юм.


Хэсэг бөөн мөр тогтсон байгааг харж болно.

Зарим мөр нь их тод үлдсэн байна билээ.

Нутгийн хүмүүс энэ мөрийг тэмдэглэж чулуугаар хашсан байна.

Хамгийн үзүүштэй хэсэг бол энэ юм. Тодоос тод мөр, алхсан юм шиг гарсан байгаа нь үнэхээр сонирхолтой.

Хүмүүс эдгээр мөрийг ховхолж авах гэж оролдохдоо эвдэж гэмтээдэг нь үнэхээр харамсалтай. Үүнийг ховхолж аваад хаана аваачиж хэдэн төгрөг болгож зарах гэж байдийн бүү мэд :((

Яг энэ дор харагдаж байгаа энэхэн хэсэг газар л динозаврын мөр байдаг юм билээ.

Шувууны мөр шиг ч юм шиг сонин хэлбэртэй байгааз. Гэхдээ л кинонд гардаг динозаврын мөртэй ижилхэн байгаам даа хэхэх.

Говийн заган ой бас л үзүүштэй газрын нэг. Хүүхэд байхад загийн алим гээд жижиг ногоон жимсийг нь их иддэг байж билээ. Тэр нь голдуу өттэйг хэлэх үү, болгоомжтой идэхгүй бол өт зооглож орхино шүү дээ. Томчуул түүнийг бүү ид гэж хориглодог байсан. Гэхдээ нууцаар иднэ. Ядаж байхад тэр нь балтайг хэлэх үү, хэл ам бал болоод шууд баригдаж байгаам чинь хэхэхэ.

Динозаврын чулуужсан яс байна. Яагаад динозаврын яс гэж мэдээд байна вэ гэвэл орчин цагийн яс чулуужиж амждаггүй юм гэсээн. Тэгэхээр динозаврын яс байж таарна хэхэхэ.

Монголд олдсон динозаврын томоохон олдворуудын нэг нь яг энэ газраас олдсон юм гэсэн.

Газар сайн хараад явах юм бол чулуужсан яс жижиг жижиг зөндөө байдаг юм билээ. Сайн харахгүй л бол цагаан чулуунаас ялгарахгүй. Археологич мэргэжилтэй дүүтэйгээ явсан тул манай дүү хэдэн гоё яс олж өгсөн. Түүнээсээ ганц нэгийг хамт ажилладаг гадаад хүндээ дурсгал болгож өгсөн чинь чи надад аймаар үнэтэй бэлэг өглөө гээл баярлаад байсан.

Ийм сонин хэлбэртэй шаварлаг зүйлс байх юм билээ. Аквариум дотор хийвэл загас зугаацаж тоглоод гоё юм болуу гэж харж байлаа.

За миний нэгэн сонирхолтой газраар аялсан түүх энэ болой. Монголын маань уудам нутгийн үнэт өв хөрөнгө болсон энэ газрыг хайрлаж хамгаалалтанд авахгүй бол ховдог сэтгэлтнүүд сүйтгэж хаях вий дээ гэхээс харамсах юм.