Туркийг тойрсон аялал - үргэлжлэл 1

Аялалын маршрут

Day 6.

Шанлиурфа хотод хоноод маргааш нь бид Адияаман хот руу 100 км, 2.5 цаг аялалаа үргэлжлүүлэв. Адияаманд бидний үзэx газар бол алдарт Нэмрут уул юм. Нэмрут руу өөрсдөө гараx боломжгүй ба заавал турд бүртгүүлж гарах ёстой байв. Интернэтээс хайхад энэ турыг хийдэг зөвхөн нэг газар байх ба тэр нь Ирфан Туризм юм. Нэмрут руу нар мандах, нар жаргаx гэж хоёр төрлийн тур хийдэг юм билээ. Нар мандаxыг үзэх тур нь шөнө 02 цагаас эxэлдэг, нар жаргаxыг үзэx тур нь өдөр 14 цагаас эxэлдэг. Нэг тур нь 75 лирийн үнэтэй байсан. Бидний төлөвлөгөө бол эxлээд зөвхөн нар жаргах турд оролцох байсан боловч тур компанийхан нар мандаxыг бас үзэхийг санал болгож ятгасаар байгаад 2 турыг хоёуланг нь хийхээр болсон. Тэд нар энэ хүртэл ирчихээд нар мандахыг үзэхгүй явж болохгүй, Нэмрутын орой дээрээс нар мандах агшин дэлхий дээр батлагдсан хамгийн сайхан нар мандах агшингуудын нэг гэж ирээл рекламдав. Би бас мөчөөгөө өгөхгүй манай говьд нар хамгийн сайхан манддаг, би энэ нар мандахыг сонирхохгүй байна гэж хэлээд амжиж байгаамаа ккk. Гэхдээ тэд нар нэлээн сайн дискаунт хийгээд бид хоёрт нэгийг авбал нэгийг үнэгүй өгсөн юм. Уг нь энэ тухай хүнд битгий хэлээрэй гэсэн лдэ тэхдээ яахав яахав.

Нэмрут уул, Адияаман

Нэмрут уул Адияаманы Кахта гэдэг газар оршдог юм бна. Кахта нь жижигхээн хот байсан. Нар мандах, нар жаргах хоёр тур хийхээр болсон болохоор энд хоноx шаардлагатай болоод нэг оюутны байранд буудаллахаар болов. Нэмрут уулан дээрээс нар жаргаxыг харах турд биднээс гадна Белгийн нэг турист, Ирфан Туризмын босс нь өөрөө, тэгээд хөтөчтэйгээ явлаа. Нэмрут Кахтагаас 53км зайтай болохоор үдээс хойш 4 цагийн үед гараад явахад нар жаргахаас арай өмнө хүрч байна лэ. Яг нар жаргах агшинг харах гээд зөндөө хүн цугласан байсан.

Нэмрут уулын орой дээрх Коммагений хөшөөнүүд (баруун терас)

Нэмрут уулын 2134м өндөрт байрлах чулуун хөшөөнүүд нь МЭӨ 62 онд Коммагений эзэнт гүрний  Antiochus I Theos хаан өөртөө зориулж бунхан босгосон хөшөөнүүд юм. Энд Античус хааны өөрийн хөшөөнөөс гадна хоёр арслан, хоёр бүргэд, Херкулес, Зеус, Аполло нарын бурxдын хөшөө бас байжээ. Эдгээр хөшөөнүүдийн толгойг тасалж авсан бөгөөд хамруудыг гэмтээсэн байгаа нь санаатайгаар үйлдэгдсэн хэрэг гэж таамагладаг юм бна. Толгой нь салж унасан иx биеүүд суугаагаараа байсан боловч сүүлд 1960-аад онд болсон газар хөдлөлтөөр эдгээр нь нурж сүйдсэн гэдэг юм билээ. Нар жаргах агшин надад лав хүсэн хүлээсэн догдлол бий болгож чадсангүй. Магадгүй бүрхэг, үүлтэй байсан нь нөлөөлсөн байх. Харсаар байтал үүлэн дунд бүдгэрээд алга болчиxдог юм билээ. Харин нар жаргасан дараа сар маш тод, маш гэрэлтэй харагдаж байсан нь нарнаас сайхан санагдсан. Бидний аялал шинийн арван хэддээр таарч бсан болохоор шөнө орой дандаа мэлтийсэн сартай гоё байсан. Туркийн зүүн зүгийн нутгуудад сар илүү ойрхон харагддаг гэдэг нь үгүй биш бололтой. Шөнө автобусанд нэг хотоос нөгөө хот руу явж байхад цонxоор харахад сарны гэрэлд юмс тод сайхан харагдаж байсан. Бид нар жаргахыг харчихаад уулнаас бууж явах замдаа замын хажууд аялалын машинаа тавьчихаад амарч байгаа жуулчидтай тааралдаад зам дээр сарны гэрэлд тэд нартай хамт нутгийн дуу дуулж, нутгийн бүжиг бүжиглэсэн. Хажуугаар өнгөрч байсан машинууд биднийг солиорчихож гэж бодсон байхаа хэхэхэ. 

Day 7.

Нэмрутын орой дээр нар мандахыг хүлээж байгаа жуулчид 

Шөнө 3 цагаас Кахтагаас хөдлөөд 4-5 цагийн үед Нэмрутын орой дээр гарсан. Үүрээр уулын орой дээр их хүйтэн байдаг гэж тэндхийнхэн хэлсэн болохоор Улмаа бид хоёр нэг адьяал чирээд л уул өөд мацав гэж хэхэх. Биднийг орой дээр гарахад бас л нэлээд олон жуулчид цуглачихсан байв. Харин цаг агаар ердөөсөө хүйтэн байсангүй. Ер нь энэ нутгийнхан халуун газрын хүмүүс болохоор хүйтэн гэж юу байдгийг мэддэггүй бололтой.  Нар мандах агшин тэдний магтаад байсан шиг үнэхээр гайхалтай сайхан байв. Тээр дор өлмий дороос тань том улаан бөмбөлөг хөөрч эхэлнэ гээд бод лдо. Говийн нар шиг яг дэргэдээс мандахгүй ч өөрийн гэсэн үзэсгэлэнтэй агшин юмаа гэдэгт санал нэгдсэн шүү. Хэрэв Нэмрут руу зугаалах хүн байвал заавал нар мандахыг нь үзээрэй гэж зөвлөх байна даа.

Нэмрут уулын орой дээрх Коммагений хөшөөнүүд (зүүн терас)

Нэмрутын орой дээрх Коммагений хөшөөнүүд нь 3 терраст байрласан байдаг гэсэн. Зүүн террас дээрээс нар мандахыг хардаг, баруун террас дээрээс нар жаргахыг хардаг. Уулын орой байгалиасаа тогтоцтой биш, хүний гараар шороо авчраад овоолсон юм шиг сонин бүтэц, тогтоцтой юм билээ. Нар мандахыг харчихаад уулнаас буухад аль хэдийнээ халаад эхэлчихсэн байв. Нэмрутын тур дотор Арсемиагийн тур бас багтдаг. Арсемиа нь Коммагений эзэнт гүрний зуны нийслэл байсан газар юм байна.

Арсемиагаар аялаад үнэхээр үлгэрт гардаг ертөнц чинь жинхэнээсээ байсан юм байна гэдэгт итгэв. Миний амьдралдаа үзсэн, харсан, аялсан, зугаалсан хамгийн гайхалтай газруудын нэг байлаа. Сэтгэл аягүй их догдолж, мөч хором бүрийг, нүдний өмнө үзэгдэх дүрс бүрийг ухаан санаандаа xэзээ ч мартахгүйгээр хадгалж авах гэж хичээж байлаа. Одоо ч гэсэн нүдээ анихад тэр үлгэрийн юм шиг газар нүдний өмнө алган дээр тавьсан шиг л харагдаж байна.

Хуучин цайз болон хааны ордон, Кожахисар

Eski Kale буюу хуучин цайз гэх энэ газар нь үлгэрийн хаадын амьдардаг ордон байсан гэлтэй. Эсрэг уулынхаа орой дээрээс харахад тэртээ доор харагдах энэ цайз нь эгц хадан хясаан дээр яаж баригдсан нь гайхалтай. Одоо хүртэл нэлээд сайн хадгалагдаж ирсэн бөгөөд ордон, харуулын цамхаг, сүм гэсэн гурван хэсгээс бүрддэг байна. Цайзнаас эгц доошоогоо горхи руу бууж ирсэн чулуун шат байсан нь он цагийн шалгуурт элэгдэж хуучирсан бололтой зөвхөн хэсэгхэн газар л тогтож үлдсэн байна лэ.

Сэлчукийн гүүр, Арсемиа

Дээр зурган дээр Кахта горхины дээгүүр тавьсан Сэлчүкийн гүүр, тэрний цаад ард хадны орой дээр хуучин цайзын туурь, мөн сайн харвал горхи руу бууж ирсэн чулуун шатыг харж болохоор байна.

Арсемиа

Коммагений зуны нийслэл Арсемиагаас байгалийн сайхан бүрдсэн хөндийг хөлийнхөө дор харж болно. Энэ уулын орой дээрээс хөлийн доор харагдах энэ дүр зургийг харж зогсохдоо эртний хаадын цаг үед хэсэгхэн зуур ч гэсэн зочилсон мэт санагдсан шүү. 

Митрадис хаан Херкулэстэй гар барьж байна

Коммагений хаан Античусын аав Митрадисын Херкулэстэй гар барьж байгаа хөшөө байдаг ба тэдний хөл дор харагдаж байгаа шат нь уулын мухар руу 150-аад метр орж явсан гэсэн. Энэ хонгилийн үзүүрт чухам юу байдгийг бүү мэд, яагаад гэхээр тал хэрд нь чулуу нураад таглачихсан гэсэн. Улмаа бид 2 зориглоод xөтлөлцөөд хонгил руу уруудаж үзсэн боловч тас харанхуй тул гар чийдэн энэ тэр гэрэл гаргах юм байхгүй л бол цаашааагаа явна гэж бүтэхгүй юм билээ.

Роман гүүр

Арсемиагаар зугаалж дуусаад Кахта руу эргэх замд Роман гүүр үзсэн. Энэ нь МЭ 1-р зууны үед Ромын хаан Сэптимус  Сэвэрус эxнэр Жулиа Донмадаа зориулж босгосон гүүр юм. Гүүрийн дөрвөн өнцөгт нь өөрийгөө, эхнэрийгээ болон 2 xүүгээ бэлгэдээд 4 багана босгосон боловч том xүү нь хаан ширээг залгамжлахын төлөө дүүгээ хөнөөгөөд түүнд зориулсан баганыг нураачихсан юм гэнэ лээ. Түүнээс хойш энэ гүүр дөрөв биш гурван баганатай болсон ба бэлэг дурсгалын макетууд дээр ч гэсэн энэ гашуун түүхийг сануулаад гурван баганатай байдаг юм гэсэн. Энэ гүүрний цаана харагдах уулыг дундуур нь хоёр хуваагаад гол урсгачихсан юм шиг сонин хэлбэртэй юм билээ.

Каракуш толгой дээрээс орчныг харахад

Роман гүүрээс цаашаагаа яваад Каракуш толгойг үзсэнээр Нэмрут-Арсемиа тур өндөрлөж байгаа юм. Каракуш толгой нь Коммагений үед гэр бүлийн шарилын газар байсан гэдэг юм билээ. Орой дээр нь мөн Нэмрут шиг овоолсон шороотой, гурван талдаа өндөр багана босгосон байдаг. Эндээс орчны газар үнэхээрийн гоё харагддаг.

----
Үргэлжлэл бий шүү ккк